ΤΑ ΡΟΔΙΑ
  • Η τάξη μας ( Ε τάξη)
    • Γλώσσα Ε >
      • 2η Η ζωή στην πόλη
      • 4η Τα ζώα που ζουν κοντά μας
      • 5η 17η Νοέμβρη
      • 6η Οι φίλες μας οι φίλοι μας
      • 7η Μουσική
      • 9η Βιβλία Βιβλιοθήκες
      • 11η Παιχνίδια
    • Μαθηματικά >
      • κλάσματα
    • Θρησκευτικά
    • Γεωγραφία
    • Φυσική >
      • Διατροφή
      • Θερμότητα
      • Ηλεκτρισμός
      • Φως
      • Ήχος
    • Ιστορία Ε
    • επαναληπτικές ασκήσεις
    • Ανθρώπινα δικαιώματα
    • Συναισθήματα
    • Ψηφιακό σχολείο >
      • Τα βιβλία μας
      • Διαδραστικό υλικό
  • Επιστήμη και τεχνολογία Στ'
  • Επιστήμη και τεχνολογία Ε'
    • θερμότητα
    • μαγνητισμός
    • Καταπέλτες
    • νερό
    • αέρας
    • Φως
    • Ήχος
    • Ηλεκτρισμός Μπαταρίες και Κυκλώματα
    • Κινητήρες
    • ρομπότ
  • Παλίμψηστο
  • ο ιστότοπός μου
  • Γιάννενα γυάλινα και μαλαματένια
    • Tα Ιωάννινα
    • ένα σχέδιο εργασίας για τα Γιάννενα
    • Ιωάννινα και Λογοτεχνία: Γιάννενα, Γυάλινα και
  • Ματωμένα Χώματα
  • ένα παιδί μετράει τ άστρα

Λατρευτικές παραδόσεις Θεοφανίων - Φυγή καλικάντζαρων

1/5/2012

0 Comments

 
Πηγή wikipedia
Η εορτή των Θεοφανίων περικλείει και πολλές εκδηλώσεις που αποτελούν διαιώνιση αρχαίων (ελληνικών) εθίμων. Στην αντίληψη του Ελληνικού λαού τα Θεοφάνια είναι «Μεγάλη γιορτή Θεότρομη». Για μερικές μάλιστα περιφέρειες της Μακεδονίας (Δυτικής) αποτελούν τη μεγαλύτερη γιορτή του έτους και κάθε καινούργιο ρούχο το «πρωτοφορούν στα Φώτα για να φωτιστεί».
Αλλά και κατά τη δογματική η Βάπτιση του Χριστού συμβολίζει τη παλιγγενεσία του ανθρώπου έχοντας έτσι μεγάλη σημασία, γι΄ αυτό και μέχρι το Δ΄ αιώνα οι χριστιανοί γιόρταζαν Πρωτοχρονιά στη Βάπτιση του Χριστού στις 6 Ιανουαρίου.
Βασική τελετουργία των Θεοφανίων είναι ο «αγιασμός των υδάτων» με τη κατάδυση του Σταυρού κατά μίμηση της Βάπτισης του Θεανθρώπου. Στην ελληνική εθιμολογία όμως, ο εν λόγω Αγιασμός έχει και την έννοια του καθαρμού, του εξαγνισμού των ανθρώπων καθώς και της απαλλαγής του από την επήρεια των δαιμονίων. Η τελευταία δε αυτή έννοια δεν είναι ασφαλώς αυστηρά χριστιανική, αλλά έχει ρίζες στην αρχαία λατρεία. Στα περισσότερα μέρη της Ελλάδας ο αγιασμός γίνεται για πρώτη φορά (στις μέρες αυτές) τη παραμονή των Θεοφανίων που λέγεται «μικρός αγιασμός» ή «Πρωτάγιαση» ή «Φώτιση». Με τη πρωτάγιαση ο ιερέας γυρίζει όλα τα σπίτια και με το Σταυρό και ένα κλωνί βασιλικό «αγιάζει» ή «φωτίζει» (ραντίζει) τους χώρους των σπιτιών. Η πρωτάγιαση είναι και το αποτελεσματικό μέσο με το οποίο τρέπονται σε άγρια φυγή οι καλικάντζαροι εκτός από το άναμμα μιας μεγάλης υπαίθριας φωτιάς.
Ο Μεγάλος όμως Αγιασμός γίνεται ανήμερα των Θεοφανίων εντός των Εκκλησιών σε ειδική εξέδρα στολισμένη επί της οποίας φέρεται μέγα σκεύος γεμάτου ύδατος. Στη συνέχεια γίνεται η κατάδυση του Σταυρού στη Θάλασσα ή σε γειτονικό ποταμό ή λίμνη ή και στην ανάγκη σε δεξαμενή (όπως στην Αθήνα). Η κατάδυση του Σταυρού, κατά τη λαϊκή πίστη δίνει στο νερό καθαρτικές και εξυγιαντικές ικανότητες. Οι κάτοικοι πολλών περιοχών μετά τη κατάδυση τρέχουν στις παραλίες της θάλασσας ή στις όχθες ποταμών ή λιμνών και πλένουν τα αγροτικά τους εργαλεία ακόμη και εικονίσματα. Κατά τη κοινή λαϊκή δοξασία ακόμη και τα εικονίσματα με το πέρασμα του χρόνου χάνουν την αρχική δύναμη και αξία τους που την αποκτούν όμως εκ νέου από το αγιασμένο νερό.
Αυτή ακριβώς η διαδικασία δεν αποτελεί παρά μόνο ακριβώς πιστή επιβίωση των αρχαίων δοξασιών. Οι αρχαίοι π.χ. Αθηναίοι είχαν τη τελετή (διαδικασία) των γνωστών «Πλυντηρίων» όπως την αποκαλούσαν κατά την οποία μετέφεραν «εν πομπή» στην ακτή του Φαλήρου το άγαλμα της Αθηνάς. Εκεί το έπλεναν με θαλασσινό νερό για να το καθαρίσουν από ρίπους και να ανανεωθούν οι ιερές δυνάμεις του αγάλματος.
Σήμερα οι γυναίκες πολλών περιοχών επαναλαμβάνουν αυτό το αρχαίο έθιμο το πλύσιμο των εικόνων συνδυαζόμενο όμως και με άλλες πράξεις της μεσαιωνικής και αρχαίας μαγείας. Όπως στη Πλάκα της Μυτιλήνης που την ώρα που βουτούν οι βουτηχτάδες να πιάσουν τον Σταυρό οι γυναίκες την ίδια στιγμή «παίρνουν με μια κρατούνα (= νεροκολοκύθα) νερό από 40 κύματα κι έπειτα με βαμβάκι που βουτούν σ΄ αυτό καθαρίζουν τα εικονίσματα χωρίς να μιλούν σε όλη αυτή τη διαδικασία («άλαλο νερό») και στη συνέχεια το νερό το ρίχνουν σε μέρος που δεν πατιέται (σε χωνευτήρι της εκκλησίας)».

0 Comments



Leave a Reply.

    Τα ρόδια

    Σχολιάστε τις αναρτήσεις μας και επισκεφτείτε και τις άλλες σελίδες μας.

    Επισκεφτείτε και το Blog Καθημερινά στο μενού "Η τάξη μας"

    'Create

    Aρχειοθήκη

    April 2013
    February 2012
    January 2012
    December 2011
    November 2011
    October 2011
    September 2011

    Κατηγορίες

    All
    γλώσσα
    εκπαίδευση
    επίκαιρα
    επιστήμη
    θέατρο
    Ιωάννινα
    κοινωνία
    λαογραφία
    λογοτεχνία
    παροιμίες
    περιβάλλον
    ποίηση
    πολιτισμός
    ρατσισμός
    τεχνολογία
    χαιρετισμοί

    Εκπαιδευτικά ιστολόγια

    Picture
    Δ ΤΆΞΗ Δ. ΣΧ. ΚΟΥΤΣΕΛΙΟΥ
    Picture
    Γ ΤΑΞΗ 5ου Δ.ΣΧ.ΧΟΛΑΡΓΟΥ
    ημερολογιο
Powered by Create your own unique website with customizable templates.